هر ساله و در آستانه نوروز، فعالیت های مربوط به نظافت منازل و استفاده از مواد شوینده، سفیدکننده و جرم گیر داغ می شود و مسمومیت‌های سطحی و شدیدی در اثر استفاده از مواد شوینده در جامعه اتفاق می‌افتد. شدت مسمومیت به مدت‌زمان تماس، میزان تماس و نوع ماده شوینده و چگونگی استفاده از آن‌ها بستگی دارد.زنان که بیشترین مسئولیت را در نظافت خانه برعهده دارند، آمار بیشترین موارد مسمومیت خانگی را نیز به خود اختصاص می‌دهند. عواملی مانند بالا بودن سن و داشتن بیماری‌های قلبی و ریوی احتمال ابتلا به این نوع مسمومیت را افزایش می‌دهد.

نکات مهم در رابطه با استفاده از شوینده ها، ضدعفونی کننده ها، سفیدکننده ها

• تمام هشدارها وموارد احتیاطی روی برچسب مواد شیمیایی را مورد توجه قرار دهید .در صورت لزوم بر حسب دستور برچسب ماده شیمیایی ، باید از لباس های محافظ نظیر دستکش و عینک استفاده کرد.

• بهتر است یک دستکش نخی زیر دستکش پلاستکی بپوشید، زیرا تعریق دست هنگام استفاده از دستکش پلاستیکی احتمال بروز حساسیت پوستی و آلرژی را بالا می‌برد.
• در زمان استفاده از شوینده‌های شیمیایی و پاک‌کننده‌ها، پنجره‌ها را باز و تهویه را روشن کنید.

• پس از مصرف مواد شوینده ، مواد سفید کننده ،جرم بر، ولوله باز کن در محیط های در بسته وکوچک مانند دستشویی وحمام به هیچ عنوان در یک مکان توقف نکنید چرا که گاز های تولید شده در این محیط سمی می باشند.
• هنگام استفاده از شوینده‌های شیمیایی، حتما از ماسک مناسب استفاده کنید. بسیاری از مواد ضد عفونی کننده به راحتی از ماسک‌های کاغذی عبور می‌کنند و می‌توانند موجب آسیب ریه شوند بنابراین تهویه مناسب محل، روشن کردن هواکش و بازکردن پنجره‌ها، استفاده نکردن از محلول‌های غلیظ و بستن دستمال ضخیم مرطوب روی دهان و بینی می‌تواند تا حد زیادی از بروز آلرژی‌ها و پیشگیری از این مشکلات کمک کند.
• از مخلوط کردن مواد شوینده با آب داغ خودداری شود زیرا آب داغ سبب تولید گاز مضاعف می شود و بخارات ناشی از محلول آب داغ و مواد شوینده، سبب مسمومیت تنفسی شود.
• آن دسته از مواد شوینده که حالت اسپری دارند نیز می‌توانند فضا را برای وارد شدن مواد شیمیایی از طریق تنفس به ریه آماده کنند؛ بنابراین نباید از فاصله دور آنها را به پنجره یا مکان مورد نظر اسپری کرد، زیرا این عمل باعث پخش وسیع‌تر مواد در محیط می‌شود که علاوه بر ریه می‌تواند چشم فرد را هم مورد هجوم قرار دهد.

• هنگام خرید محصولات بهداشتی و شوینده‌ها حتماً اطلاعات مربوط به روش مصرف روی آنها را بخوانید، مطمئن شوید که استفاده، نگهداری و دفع مواد شیمیایی، مطابق با دستورالعمل سازنده است. 
• هرگز مایع درون ظروف مخصوص شوینده‌ها را در ظرف دیگری نریزید. این امر فارغ از اینکه باعث ترکیب شدن دو ماده می‌شود و ممکن است خطرناک باشد، احتمال این را نیز دارد که به جای ماده‌ای دیگری از آن استفاده شود.
• به یاد داشته باشید که حتماً بعد از استفاده از مواد شوینده، در ظرف محتوی آنها را ببندید و از قرار گرفتن این مواد در معرض حرارت و شعله جلوگیری کنید.
• آنچه در استفاده از این مواد بیش از هر چیز دیگر حائز اهمیت است، ترکیب نکردن مواد شوینده با هم است. به یاد داشته باشید که هر شرکت فرمول منحصر به فرد خود را دارد و مخلوط کردن آنها می تواند موجب یک واکنش شیمیایی نامطمئن و خطرناک شود.
• بهتر است بدانید که اگر ملزم به استفاده از شوینده‌ها هستید، آنها را به صورت رقیق‌تر استفاده کنید. رقیق کردن شوینده‌ها از عوارض پوستی جلوگیری می‌کند.
• برای در امان ماندن از مشکلات تنفسی بخصوص در روزهای منتهی به عید که میزان مصرف مواد شیمیایی شوینده زیاد است، از پاک کننده‌ها و شوینده‌های قوی استفاده نکنید.

• بعد از استفاده از مواد شوینده دست ها خشک می شوند در این مواقع بهتر است از کرم های مرطوب کننده دست استفاده شود.

                                                                                                                                                         سمانه راحمی

                                                                                                                                       کارشناس فراورده های آرایشی و بهداشتی